Nhắc đến các loại cà phê, người ta thường hay nghĩ đến Arabica chứ ít ai nghĩ đến cà phê Robusta. Tuy nhiên, đây là giống cafe đậm vị và chiếm sản lượng nhiều ở Việt Nam. Trong bài viết này Blog Cà Phê sẽ trình bày về chủ đề nguồn gốc, vùng trồng, các đặc tính của cà phê Robusta và cách thưởng thức cafe nguyên chất đảm bảo sức khoẻ.
Tìm hiểu cà phê Robusta
Cà phê Robusta là gì?
Robusta có tên khoa học là Coffea Robusta, hay Coffea Canephora. Người Việt đặt cho nó một cái tên thân thuộc là cà phê Vối. Đây là một loại cafe có nguồn gốc từ Cộng hoà Congo. Ban đầu đây chỉ là một loại cây dại phía Tây và Trung Phi, sau đó mới được trồng rộng rãi ở các nước châu Phi như Liberia, Tanzania hay Angola.
Ở Việt Nam, cà phê Vối được người Pháp mang vào để trồng từ năm 1875. Ban đầu diện tích chủ yếu là ở các tỉnh phía Bắc như Hà Tĩnh, Thanh Hóa hay Nghệ An. Tuy nhiên sau này do điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng nên Robusta được chuyển vào các tỉnh Tây Nguyên như Gia Lai, Đăk Lăk hay Lâm Đồng.
Đặc điểm sinh học
Cà phê Rubusta có thân khá lớn, có thể cao đến 10 mét, cành có nhiều nhánh và tán lá rộng. Giống cà phê này rất ưa sống ở những vùng có độ cao dưới 1000 mét và phổ biến ở 850 – 900 mét. Nhiệt độ thích hợp vào khoảng 24 – 29oC. Cà phê Robusta sinh trưởng tốt nhất trong vùng có mưa nhiều và nhiều ánh nắng mặt trời.
Hạt cà phê Robusta có hình tròn, đường kính từ 10 – 13 mm. Vị cafe Robusta có phần đậm hơn Arabica do hàm lượng cafein từ 2 – 4%. Một số người rất ưa thích loại cà phê nguyên chất này bởi vị đậm đà, có mùi thơm đặc trưng.
Đặc điểm hương vị cà phê Robusta nguyên chất
So với Arabica hương vị của cà phê Robusta nguyên chất được người thưởng thức đánh giá kém hơn. Chất vị nhìn chung đậm, chát và đắng hơn nhiều so với Arabica. Thêm vào đó Robusta thường được chế biến khô dẫn đến hương vị càng chát đắng hơn, có mùi từ ngũ cốc đến gỗ, đất.
Tuy nhiên bù lại thiệt thòi về chất vị, cafe Robusta có hàm lượng Caffein trung bình cao gấp đôi so với Arabica (2% -2.5% so với 1.1% -1.5%). Vì vậy sự kết hợp cà phê Arabica cùng Robusta cho tổng hòa chất lượng tương đối cao hơn cà phê Arabica. Chính vì điều này các loại cà phê Ý (Espresso) luôn có 10 -15% cà phê Robusta để tăng cường hương vị và tạo lớp Crema hấp dẫn hơn.
Cà phê Robusra nguyên chất chứa nhiều hàm lượng Chlorogenic Acid (CGA). Tuy được gọi là Acid nhưng Chlorogenic Acid không đặc trưng bởi “vị chua” mà là “vị đắng”. Trong quá trình rang, CGA sẽ phân hủy để tạo thành axit caffeic và axit quinic. Cùng với caffeine – những chất này gây nên vị đắng thường thấy ở Robusta. Đó là lý do vì sao chúng ta nói Robusta có gấp đôi lượng axit – nhưng thực sự nó không hề chua, mà đắng hơn Arabica.
Vùng trồng cafe Robusta ở Việt Nam
Các vùng trồng cà phê Robusta ở Việt Nam hiện nay rất đa dạng. Thế nhưng, khi nhắc tới các vùng trồng cafe nổi tiếng nhất không thể không thể đến Buôn Ma Thuột, Đăk Lăk. Với đặc trưng thổ nhưỡng, khí hậu và độ cao rất phù hợp để trồng giống cà phê này. Vùng đất này làm vùng chuyên canh cây cafe với các huyện Ea ao, Etam, Tân lợi, Cư Mgar, Krong Ana…. Nơi đây nổi bật với vùng đất đỏ bazan với độ cao 500-600m so với mực nước biển. Khí hậu lại mát mẻ, mưa nhiều. Mang đến điều kiện thuận lợi nhất.
Không chỉ riêng các vùng đất này, mà có những nơi như Lâm Đồng, Gia Lai, Sơn La… cũng là những vùng đất mang đến hương vị cafe nguyên chất ngon. Tuy nhiên, do sự khác biệt về thổ nhưỡng mà hương vị Robusta mang lại có sự khác biệt so với các vùng khác. Người sành cà phê có thể dễ dàng cảm nhận được sự khác biệt ấn tượng mà loại cà phê này mang lại.
Cách chế biến và thưởng thức cafe Robusta
Chế biến cafe Robusta
Sau khi thu hoạch, hạt Robusta sẽ được phơi theo quy trình tiêu chuẩn. Để có thể sử dụng, người thợ rang sẽ tiến hành rang cafe đến nhiệt độ thích hợp. Sau khi rang, cà phê Robusta có thể để ở dạng cà phê nguyên chất hoặc có phối trộn với hương vị khác.
Thưởng thức cà phê nguyên chất
Trên thị trường, người ta sẽ pha bột cà phê với bột bắp và một số loại nguyên liệu đặc trưng để mang lại độ sánh và mùi thơm ngon hơn. Tuy nhiên xu hướng hiện nay thường chuộng cà phê nguyên chất để có thể cảm nhận hết vị ngon của cafe. Hơn nữa cafe nguyên chất đảm bảo sức khoẻ cho người thưởng thức.
Một đặc điểm nữa bắt nguồn từ mùi vị khá gắt của Robusta nên người ta rất ít uống loại cà phê này một mình mà pha thêm với các loại khác và thường là Arabica. Thông thường, để pha phin ngon người ta áp dụng tỷ lệ phối trộn giữa Robusta và Arabica vào khoảng từ 7:2 cho đến 7:3.
Cách pha cà phê Robusta
Cà phê Robusta nguyên chất có thể dùng để pha phin hoặc pha máy. Đối với cà phê truyền thống, Việt Nam thường sử dụng phin để pha cà phê. Vì vậy chúng tôi sẽ mách bạn cách pha cà phê phin ngon sau đây.
- Cho bột cafe nguyên chất vào phin. Lưu ý để có một phin cafe ngon thì không nên cho quá nhiều mà chỉ bằng 1/3 chiều cao phin.
- Dùng nắm phin để ép bột nhẹ cafe xuống. Thao tác này sẽ giúp cho nước ngấm vào từ từ, hòa quyện vào từng hạt nhỏ cà phê để có thể chiết xuất hết vị của Robusta.
- Cho một ít nước nóng vào phin, khoảng 2 muỗng cafe để ủ cà phê. Đây chính là việc mà nhiều người không để ý và thường bỏ qua nhưng lại rất quan trọng cho những ai biết thưởng thức cà phê đúng điệu.
- Cho một lượng nước vừa phải vào phin và đậy nắp lại.
- Theo dõi quá trình nhỏ giọt của cafe. Có thể cho thêm đường, sữa, đá và thưởng thức.
Với những cách pha Robusta trên, hy vọng các bạn có thể tự pha chế cho mình một ly cafe thật thơm ngon và thưởng thưởng được trọn vẹn cái nắng, cái gió của Tây Nguyên qua một ly Robusta thứ thiệt.
Qua bài viết các bạn đã có đầy đủ thông tin về đặc điểm của dòng cà phê Robusta. Đây là dòng cà phê rất thích hợp cho việc pha phin bởi hương vị đậm đà. Tuy nhiên hiện tại trên thị trường có nhiều sản phẩm phối trộn với ngũ cốc, hương liệu,… Vì vậy bạn nên chọn cafe nguyên chất để bảo đảm sức khoẻ.
Julie Tran
Chia sẻ bài viết: